دیدگاه‌های گوناگون در تعریف یادگیری

اول: یادگیری عبارت است از ایجاد تغییر نسبتا پایدار. درست است که یادگیری ایجاد تغییر است، اما این تغییر باید نسبتا پایدار باشد تا آن را یادگیری بنامیم. بسیاری تغییرات که ناشی از عوامل انگیزشی، هیجانی، خستگی، انطباق حسی، و مانند اینها هستند و به سرعت از بین میروند در شمار یادگیریهای ما قرار ندارند. برای مثال، شخصی که ساعتهای اول صبح با سرعت و دقت به انجام کاری می پردازد، پس از مدت زمانی، به سبب خستگی، هم از سرعت و هم ازدقت او کاسته می شود، یعنی به گونه ای تغییر می یابد. اما این تغییر موقتی و گذرا است، زیرا پس از اندکی استراحت برطرف می شود. پس این تغییر یادگیری به حساب نمی آید. به عنوان مثالی از تغییر موقتی ناشی از انطباق حسی، وقتی که شما از یک محیط پرنور وارد یک اتاق کم نور می شوید، براثر باز شدن مردمک چشم و سایر تغییراتی که در شبکیه چشمتان اتفاق می افتد، دیدتان نسبت به اشیاء اتاق تیره می شود، اما از آنجا که این تغییر یک تغییر فیزیولوژیکی است، و بلافاصله پس از خارج شدن شما از محیط کم نور به حالت قبل باز می گردد در شمار تغییراتی که بر آنها نام یادگیری می نهند قرار نمی گیرد.

دوم: یادگیری عبارت است از ایجاد تغییر نسبتا پایدار در توان رفتاری. یعنی تغییر نسبتا پایداری که ما نام یادگیری به آن می دهیم باید در توان رفتاری ما ایجاد شود. این ویژگی تعریف یادگیری بیشتر از ویژگیهای دیگر آن نیاز به توضیح دارد و توان رفتاری حاکی از آن است که یادگیری در یادگیرنده نوعی توانایی ایجاد می کند، یعنی تغییر حاصل از یادگیری به تغییر در تواناییهای یادگیرنده می انجامد نه صرفا به تغییر در رفتار ظاهری او. ما با ملاحظه تغییرات حاصل در اعمال و رفتار آشکار فرد به تغییرات ایجاد شده در توانایی او پی می بریم.

بنا به توضیحات بالا، یادگیرنده از راه یادگیری، توانایی انجام اعمال مختلف را کسب می کند، و بعضی اوقات این توانایی برای مدتها در او به طور نهانی باقی می ماند و تظاهر آثار آن، به صورت تغییر رفتار، تا مدتی به تأخیر می افتد. برای مثال، یک دانشجوی درس روانشناسی تربیتی ممکن است تمام مطالب آن درس را به خوبی آموخته باشد، اما تا فرصت برای استفاده عملی از مطالب یادگرفته شده پیدا نکند، مثلا تا از او خواسته نشود اصولی را که در آن درس یاد گرفته در یک طرح آموزشی به کار بندد، تغییری در رفتار او مشاهده نخواهد شد.