آموزش تندخوانی به سبک دانشگاه هاروارد

در این پژوهش در سایت تندخوان برتر، تلاش می‌شود آموزش تندخوانی به سبک دانشگاه هاروارد بررسی شود. این مقاله گزارشی است از یک کارگاه تندخوانی کامل. پس از اجرای این کارگاه، مطالب آموزش داده شده برای خوانندگان بیان می‌شود تا آن‌ها هم بتوانند به همان سبک دانشگاه هاروارد، سرعت مطالعه خود را افزایش دهند.

کارگاه تندخوانی چند بخش دارد؟

یک کارگاه استاندارد تندخوانی متشکل از سه بخش است: سرعت، درک مطلب و حافظه

سرعت: در این بخش تلاش می‌شود سرعت مطالعه با استفاده از تکنیک‌هایی افزایش پیدا کند.

درک مطلب: در این بخش تلاش می‌شود با استفاده از ساختارهایی درک مطلب هنگام مطالعه ارتقا پیدا کند. به گونه‌ای که زمان مطالعه متون مختلف بتوانید درک مطلب لازم را کسب کنید.

حافظه: در این بخش تلاش می‌شود ماندگاری محتوا در حافظه ارتقا پیدا کند. بسیاری از افراد مطالعه می‌کنند ولی محتوا در ذهن آن‌ها ماندگاری ندارد. مطالعه کارآمدی مطالعه‌ای است که علاوه بر درک مطلب ماندگاری بالایی نیز داشته باشد.

سرعت مطالعه میانگین جهانی

واحد جهانی اندازه‌گیری سرعت مطالعه، واحدی است به نام (WPM) یا کلمه بر دقیقه (Word Per Minute).

میانگین جهانی سرعت مطالعه  یک بزرگسال عادی، 150 – 250 کلمه بر دقیقه است. هر صفحه استاندارد کتاب یا مقاله حدود 300 کلمه دارد. یک فرد عادی که تمرین خاصی نداشته است، در طول یک دقیقه می‌تواند حدود نصف یا یک صفحه مطالعه کند. یک فرد عادی در طول یک ساعت مطالعه کردن می‌تواند حدود 30 صفحه مطالعه کند.

با استفاده از تمارین تندخوانی می‌توان سرعت مطالعه را تا 1000 کلمه بر دقیقه یعنی حدود 6 برابر یک فرد عادی افزایش داد. فردی که تندخوان باشد می‌تواند در یک ساعت حدود 150 صفحه هم مطالعه کند.

سرعت های بالای 2000 کلمه بر دقیقه نیز وجود دارد که اختصاص به صاحب رکوردان و اساتید حرفه‌ای تندخوانی است.

برای رفع نیاز های آموزشی و پژوهشی رسیدن به سطح 1000 کلمه بر دقیقه کافی بوده و مزیت رقابتی بسیار بزرگی است. در ادامه این مقاله با عنوان آموزش تندخوانی به سبک دانشگاه هاروارد  همراه ما باشید.

عوامل کندخوانی

برای رسیدن به سرعت های مطالعه بالاتر، باید عوامل کندخواندن شناسایی و رفع شود. جالب است بدانید ریشه بسیاری از عوامل کندخوانی ما در سنین کودکی و نوجوانی است. در سنین کودکی که تازه به مدارس ابتدایی می‌رویم برای این‌که خواندن و نوشتن یاد گرفته شود بسیاری از حرف ها یا لغات را با صدا می‌خوانیم یا تکرار می‌کنیم؛ به همین جهت عادت به بلند خوانی پیدا می‌کنیم.

در سنین نوجوانی برای این‌که مطمئن شوند تمرکز ما در کلاس است بسیاری از کلمات را تکرار می‌کنند یا همه در کلاس متنی را با هم با صدای بلند می‌خوانند تا به واسطه خواندن و تکرار، مطلب در ذهن ما بماند. ولی این کار باعث عادت به کلمه‌خوانی می‌شود.

استفاده از بلندخواندن یا کلمه‌خوانی در زمان خودش یعنی سنین 7-13 سال مناسب است اما زمانی که از آن سطح عبور کردیم و قصد رسیدن به مهارت‌های برتر داریم، کارآمدی خود را از دست داده و تبدیل به مانع بزرگی در مسیر مطالعه‌گر شدن، می‌شوند.

آیا صحیح است در سنین بزرگسالی در سنین بهره‌وری ذهن همچنان با روش‌هایی مطالعه کنیم که در سنین کودکی مطالعه می‌کردیم؟ واضح است جواب منفی است. اما چگونه می‌توان عوامل کندخوانی را از بین برد.

مهم‌ترین عوامل کندخوانی این موارد هستند: کلمه‌خوانی، عقبگرد و بلندخوانی

کلمه خوانی یا عبارت خوانی

اول: کلمه‌خوانی، به معنی خواندن یک کلمه در هر بار توقف نگاه است؛ یعنی زمانی که در حال مطالعه هستید کلمات را تک به تک مطالعه کنید و پیش بروید. کلمه خوانی باعث کند شدن فرایند مطالعه می‌شود و شما از تمام ظرفیت ذهنتان استفاده نمی‌کنید. به طور معمول خط‌های کتاب بین 12-16 کلمه دارد و در روش کلمه خوانی روی تک تک کلمات مکث می‌کنید که منجر به 12-16 توقف و کندی شدید فرایند مطالعه می‌شود.

اما راهکار چیست؟ عبارت خوانی راهکار پرهیز از کلمه خوانی است. به جای این‌که روی تک تک کلمات مکث کنید، سعی کنید گروه، جمله یا عبارتی را در یک نگاه مشاهده کنید. این اقدام باعث می‌شود سرعت مطالعه شما افزایش پیدا کند. در نتیجه به جای این‌که در ازای هر تک کلمه مکث کنید، در ازای چند کلمه مکث خواهید داشت که چندین برابر سریع‌تر از حالت گذشته و کلمه خوانی است.

عقبگرد در مطالعه چیست؟

بسیاری از افراد زمانی که مشغول مطالعه هستند، مدام به عقب بر می‌گردند و مجدد همان خط یا متن را مطالعه می‌کنند. عقبگرد های زیاد و پیوسته باعث کند شدن شدید سرعت مطالعه می‌شود و از سویی درک مطلب را نیز کاهش می‌دهد. عقبگرد های زیاد تمرکز در هنگام مطالعه را نیز کاهش می‌دهد.

اگر فردی مدام عقبگرد داشته باشد حدود 30 درصد از زمان مطالعه اش را بر اساس میانگین صرف بازگشت به عقب می‌کند به عنوان مثال اگر شما 60 دقیقه مطالعه داشته باشید حدود 20 دقیقه از زمان مطالعه شما صرف عقب برگشتن می‌شود نه خواندن متن جدید.0

دلایل عقبگرد در مطالعه

1. داده ها و محتوا به وضوح نوشته نشده است: به این معنی که متن نویسنده دشوار است و به خوبی توضیح داده نشده است. در نتیجه هنگام مطالعه کردن مجبور هستیم بارها متن را بخوانیم تا بخش های دشوار روشن شود.
2. جمله تا تمام نشود معنی نمی‌دهد: بسیاری از جملات مبهم هستند و تا عبارت تکمیل نشود معنی کاملی را بیان نمی‌کند.
3. تمرکز پایین: به جهت حواس پرتی های پی در پی هنگام مطالعه کردن مجبور هستیم بارها همان متن را بخوانیم تا متوجه آن بشویم و درک مطلب شکل بگیرد.

راهکار برای هر یک از موارد گذشته

1. در مورد اول که بعضی بخش ها داشوار است: در این حالت هنگام مطالعه بخش های دشوار را علامت گذاری یا مشخص کنید و در همان زمان عقبگرد نکنید. صبر کنید تا صفحه تمام شود و سپس وقت جداگانه‌ای برای تحلیل و تفکر در آن بخش بگذارید. در نتیجه هنگام خواندن به عقب برنگردید بلکه مشخص کنید و پیش بروید و در زمان مناسب برگردید و به آن فکر کنید.
2. جمله را تکمیل کنید و سپس تصمیم بگیرید عقبگرد کنید یا نه؟ سعی کنید در میان جمله عقبگرد نداشته باشید بلکه جمله را به اتمام برسانید و اگر احساس کردید عقبگرد مناسب است این کار را انجام دهید.
3. برای افزایش تمرکز هنگام مطالعه سعی کنید از نشان گر یا خط بر استفاده کنید. نشانگر یا فلش یا خطبر باعث می‌شود تمرکز شما در فرایند مطالعه بیشتر باشد.

بلندخوانی یا ذهن خوانی به چه چیزی گفته می شود؟

بسیاری عادت دارند در زمان مطالعه با صدای بنلد مطالعه می‌کنند و تمام کلمات را تلفظ می‌کنند. مطالعه کردن با صدای بیرونی به شدت کند بوده و سرعت مطالعه را کاهش می‌دهد. به طور معمول با صدای بلند مطالعه کردن یا لب خوانی کردن باعث می‌شود سرعت مطالعه حتی به زیر 150 کلمه در دقیقه نیز کاهش پیدا کند.

بنلد خوانی کردن باعث ایجاد عادت ذهنی هم می‌شود. به این معنا که شما تنها با بلندخوانی کردن متوجه مطلب می‌شوید و اگر تلفظ نکنید متوجه مطلب نمی‌شوید.

برای از بین بردن عادت بلند خوانی تلاش کنید بدون تلفظ مطالعه کنید و سرعت مطالعه را به حدی بالاببرد که امکان با صدای بلند تلفظ کردن نباشد؛ ابتدای راه اصلا مهم نیست که درک مطلب دارید یا خیر، مهم این است که عادت بنلدخوانی از بین برود. بعد از این که مرحله خواندن تمام شد می‌توانید مطلب را برای خودتان توضیح دهید ولی همان زمان مطالعه و هنگام دقیق خوانی نباید با صدای بیرونی و لب خوانی تلفظ داشته باشید.

در نتیجه بلند خوانی اصلا عادت خوبی نیست اما صدای ذهنی چطور؟

زمانی که مطالعه می‌کنیم صدایی شبیه صدای خودمان در درون ذهنمان کلمات را تلفظ می‌کند توجه کنید در درون ذهنمان نه باصدای بیرونی. صدای ذهنی آسیبی برای مطالعه ایجاد نمی‌کند به شرطی که به آن توجه نکنید. در نتیجه صدای بیرونی را حذف کنید ولی بودن یا نبودن صدای ذهنی اهمیتی ندارد تنها نباید به آن توجه کنید.

خطبری یا نشانگر

در هنگام مطالعه استفاده کردن از نشانگر یا خطبر مناسب است. زمانی که شما از خطبر استفاده می‌کنید باعث می‌شود تمرکز مطالعاتی افزایش پیدا کند. سعی کنید با سرعت یکنواخت از خطبر یا نشانگر استفاده کنید و عقبگرد هم نداشته باشید و پیش بروید.

تفاوت ندارد نشانگر چه چیزی باشد، می‌تواند خودکار، مداد، فلش، ماژیک یا حتی انگشت دست باشد. مهم این است در فرایند مطالعه از نشانگر یا خطبر استفاده کنید.

یکی دیگر از ویژگی‌های خطبر کنترل پدیده لغزش چشم است. هنگام مطالعه چشم مسیر مستقیمی را طی نمی‌کند، در نتیجه زودتر خسته می‌شوید. استفاده کردن از نشانگر باعث می‌شود لغزش چشم نیز از بین برود و باعث می‌شود در فرایند مطالعه دیرتر خسته شوید.

روش مطالعهMLP  (Multiple Read Process)

در روش های کلاسیک و قدیمی مطالعه، مطالعه کردن صرفا یک فرایند خطی و تک مرحله بود؛ به این معنی که بدون هیچ مقدمه ای شروع می‌کردید به خواندن متن و بعد از اتمام بخش مورد نظر دیگر مطالعه تمام شده تلقی می‌شد. این شیوه اصلا مناسب نبوده و سازگار با اصول یادگیری نیست.

در شیوه های نوین مطالعه باید چند مرحله‌ای مطالعه کرد. مطالعه اصولی دارای چندین مرحله است که در خدمت بیشترین یادگیری است. یکی از روش‌های مطالعه شیوه ام ال پی یا فرایند خواندن چند مرحله‌ای است که مناسب متون تخصصی و علمی است. اگر متون تخصصی و علمی با این شیوه مطالعه بشوند درک مطلب به شدت افزایش داشته و ماندگاری محتوا در ذهن نیز بهتر صورت می‌گیرد.

این روش و ساختار مطالعه متشکل از چندین مرحله است:

1. پیشخوانی (Preview)
2. پسخوانی (Overview)
3. دقیق خوانی (Read)
4. مرور نهایی (Final Review)
5. یادآوری (Recite)

ابتدا متن را پیشخوانی کنید، یعنی فهرست مطالب بخش مورد نظر را بخوانید، سپس عناوین آن صفحات را مشاهده کنید. در این مرحله تنها هدف شما شناخت کلی محتوا است.

در مرحله پسخوانی پاراگراف ابتدایی متن و پاراگراف نتیجه را بخوانید و اگر چکیده یا سوالی دارد مطالعه کنید. می‌توانید جملات اول پاراگراف های مهم را نیز مطالعه کنید. هدف از این مرحله آشنا کردن بیشتر ذهن با محتوا است.

در مرحله دقیق خوانی به صورت کامل و از ابتدا تا انتها متن را مطالعه می‌کنید. بخش اصلی مطالعه همین مرحله است.

در مرحله مرور نهایی مطالب را مرور می‌کنید و اگر احساس کردید بخشی را فراموش کردید یا نیاز به خواندن دوباره دارد، بازخوانی و اصلاح می‌کنید.

در مرحله یادآوری می‌توانید نقشه ذهنی تهیه کنید یا خلاصه نویسی از متن انجام دهید.

با این روش درک مطلب و ماندگاری در حافظه شما به صورت چشمگیری افزایش میابد.

به امید موفقیت روز افزون در مسیر دانشوری